Pleidooi voor wettelijke erkenning Surinaamse talen
20/01/2021 18:03
-
Jason Pinas
Johan Roozer doet er alles aan om een associatie Surinaamse talen op te richten.
Foto: dWT Archief
PARAMARIBO -
De Henri Frans de Ziel stichting, vernoemd naar de dichter en schrijver van onder meer het Surinaams volkslied, vraagt wederom aandacht voor een Taalwet en een wet op de Taalraad van Suriname. Hiermee wil ze wettelijke erkenning voor alle Surinaamse talen zoals het Sranantongo, Sarnami, de marron- en inheemse talen.
Het verzoek is vrijdag tijdens de herdenking van de 105de
geboortedag van Trefossa door stichtingsvoorzitter Johan Roozer aan
president Chandrikapersad Santokhi gedaan. "We willen zo snel
mogelijk een wettelijk kader om verder te gaan met het werk dat
gedaan moet worden om de Surinaamse talen beschermd te krijgen",
legt Roozer uit aan de Ware Tijd. De stichting heeft ook
het initiatief genomen om een talenassociatie op te richten.
De voorzitter onderstreept dat een commissie die was
geïnstalleerd door de toenmalige minister van Onderwijs, Wetenschap
en Cultuur de conceptwetten sinds 2014 af heeft. Ze werden
aangeboden aan de regering, die ze voor advies had doorgestuurd
naar de Staatsraad. Dit orgaan had technische vragen, onder meer
over de door de stichting bepleitte taaldemocratie, waarbij alle
Surinaamse talen wettelijk zouden worden erkend.
De Staatsraad had daarmee moeite omdat dit volgens hem voor
praktische problemen zou zorgen. Het is na die fase tot nu toe stil
gebleven zegt Roozer. "Opeenvolgende verantwoordelijke ministers
hebben ondanks herhaaldelijke verzoeken de zaak niet opgepakt. We
zijn intussen langer dan vijf jaar bezig om zo een belangrijk
wettelijke instrument voor Suriname te regelen." Hij wijst er
verder op dat de wettelijke erkenning ook kan zorgen voor
bescherming van de bedreigde talen. "Er zijn twee inheemse talen en
sommige marrontalen die bedreigd worden."
Siegmien Staphorst, voorzitter van de sociaal-culturele
vereniging Naks, is blij met het voorstel voor wettelijke erkenning
van Surinaamse talen. Ze benadrukt dat opeenvolgende regeringen
over het algemeen heel weinig aandacht hebben besteed aan cultuur
en daarmee ook de ontwikkeling van talen. "Taal is een belangrijk
onderdeel van het Surinaams cultureel erfgoed. Daarom moet de
regering alles eraan doen om onze talen te verheffen", vindt
Staphorst.
Net als Roozer onderstreept de Naks-voorzitter dat het niet
slechts gaat om Sranantongo, maar om alle Surinaamse talen. Ze
pleit ook dat in het onderwijs meerdere talen worden geaccepteerd.
Dit zal volgens haar leiden tot betere prestaties van leerlingen
die de Nederlandse taal niet goed beheersen. "De erkenning moet
komen van overheidswege en dat moet in een wet", aldus
Staphorst.
Ze stelt dat Sranantongo door sommige mensen nog als
minderwaardig wordt gezien. De Naks-voorzitter pleit ook voor
herziening van het Staatsbesluit dat de spelling van
Sranantongo regelt zodat iedereen dezelfde spelling
gebruikt. "Op die manier krijg je dan dat de taal in elk geval op
de correcte manier wordt geschreven", verduidelijkt ze.
Roozer zegt dat de Henri Frans de Ziel stichting aan
verschillende organisaties medewerking heeft gevraagd om zo spoedig
mogelijk de Surinaamse Talenassociatie op te richten. "De bedoeling
van de associatie is dat we de belangen van de 'taaleigenaren' op
een bredere en betere manier kunnen behartigen." De brieven met
verzoek om ondersteuning zijn al verstuurd en de stichting kijkt
uit naar de reacties.
