Vraagtekens bij oprichting investeringsmaatschappij
08/02/2021 08:08
-
Ivan Cairo
De ministers Albert Ramdin (l) en Armand Achaibersing (r) zitten als commissarissen in de rvc van New Surfin.
PARAMARIBO -
Nadat zaterdag bekend werd dat de regering een investeringsmaatschappij, New Surfin NV, heeft opgericht voor het aantrekken van kapitaal voor de ontwikkeling zijn er aardig wat tongen losgekomen. De wijze van oprichting en invulling van de bestuursfuncties roept ook vraagtekens op. Er ontbreekt een expliciete machtiging van de president voor de oprichting.
Minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International
Business en Internationale Samenwerking bevestigt tegenover de
Ware Tijd dat zo een machtiging ontbreekt, maar voegt eraan
toe dat er verder niets aan de hand is. Hij stelt dat New Surfin is
opgericht op basis van de visie van de president om
investeringskapitaal binnen te halen en diens instructie om daartoe
beleid en initiatieven te ontwikkelen. Hij en collega Armand
Achaibersing van Financiën en Planning hebben een functie als
commissaris, omdat zij namens de regering de leiding hebben bij het
zoeken naar investeringen.
Een jurist in dienst van de overheid die anoniem wil blijven
stelt dat een staatsbedrijf wordt opgericht door de regering of
door een lid dat door haar gemachtigd is. Zo een bedrijf mag niet
door een Nederlander die adviseur is bij het ministerie van
Financiën en Planning zonder enige machtiging of bevoegdheid worden
opgericht. Voorafgaand aan de oprichting van een staatsbedrijf
wordt een staatsbesluit geslagen. Aan de grondslag van dit bedrijf
ligt geen enkel staatsbesluit. De jurist voegt eraan toe dat in de
oprichtingsakte van een staatsbedrijf nooit personen met naam en
toenaam benoemd worden in functies. De directie wordt conform een
procedure benoemd.
In de raad van commissarissen zitten personen uit hoofde van hun
functie. Als voorbeeld wordt genoemd dat de directeur van Financiën
ook in de rvc van de Centrale Bank van Suriname zit. "Niet de
persoon wordt in de wet genoemd maar de functie. In de
oprichtingsakte van Surfin is iedereen benoemd met naam en toenaam.
Dat geeft duidelijk aan dat het geen staatsbedrijf kan zijn. Hen
vervangen wordt bijna een onmogelijk karwei. Ook al zijn ze niet
meer in functie. Dat bedrijf kan dus geen overheidsbedrijf zijn",
aldus de jurist.
Verder wordt erop gewezen dat hoewel in de oprichtingsakte wordt
aangegeven dat het bedrijf 100 procent staatsbedrijf is, in het
KKF-uittreksel wordt vermeld dat 51 procent van de aandelen
geplaatst wordt en in de oprichtingsakte staat dat 49 procent van
de aandelen verhandelbaar is. "De regering is een gezamenlijke
coalitie van voornamelijk VHP en Abop. Abop is nergens te bekennen
bij de oprichting. Alleen VHP'ers. Het lijkt sterk op een
VHP-bedrijf. De directeur is een Nederlander. Voor een
staatsbedrijf is dat zeer ongewoon", zegt de rechtsgeleerde.
Ook ondernemer, politicus tevens mensenrechtenactivist Sunil
Oemrawsingh vindt een aantal zaken aan de oprichting van het nieuwe
bedrijf "raar". "Voor mij is het überhaupt een raar idee dat een
publieke taak wordt ondergebracht in een nv die door private
personen, die nota bene zitting hebben in de regering' wordt gerund
en van wie één de Nederlandse nationaliteit heeft.
Oemrawsingh constateert ook geen functie scheiding. "Dat is de
kat op het spek binden". Het is volgens hem ook van belang te weten
hoeveel aandelen geplaatst en gestort zijn en of het restant
opgenomen is in de staatsschuld. "Immers, geplaatst maar niet
betaald impliceert een staatsschuld", aldus de ondernemer. In de
oprichtingsakte staat ook niet dat Viren Ajodhia, de oprichter,
namens Financiën en Planning optreedt.
Fiscaal-jurist Roy Shyamnarain zegt desgevraagd dat indien alles
juridisch correct is gegaan er volgens "mij niets aan de hand is."
Het is een vehikel, een entiteit voor een speciaal doel, van het
ministerie van Financiën en Planning, om projecten te financieren.
Alle aandelen zijn in handen van dit ministerie. Hij noemt het
opvallend dat Financiën en Planning als aandeelhouder wordt genoemd
en niet, zoals gebruikelijk, de Staat Suriname. "Ik vraag mij af of
de minister vooraf door de president en/of de regering is
gemachtigd om deze nv op te richten. Overigens is het ook opvallend
dat de directeur en commissarissen allemaal top-VHP'ers zijn. Met
Badjalala in de rvc is zelfs het kabinet van de president
vertegenwoordigd."
Hij noemt de vraag of er met de benoeming van twee ministers in
de rvc geen sprake is van belangenverstrengeling terecht. "Maar
indien zij in hun hoedanigheid als minister optreden schijnt het
geen probleem te zijn, omdat zij dan geacht worden dat te doen in
het kader van de uitoefening van hun ministerschap. Het zou echter
beter zijn als elke schijn wordt voorkomen en zij niet zelf in de
rvc gaan zitten". Hij stelt verder dat indien er een machtiging van
de president zou zijn om de nv op te richten dit volgens goed
gebruik in de statuten had moeten worden opgenomen.
Minister Ramdin blijft erbij dat er met de wijze van oprichting
van New Surfin en de bemensing in de topposities niets mis is.
Aantrekken van investeringskapitaal voor het uitvoeren van
ontwikkelingsprojecten is één van de vier trajecten die de regering
heeft uitgezet om de huidige economische crisis te keren en de
economie weer te laten groeien. Dit is volgens hem de enige manier
om de samenleving te helpen. De investeringsmaatschappij is een
'werktuig' met een speciaal doel zoals de andere staatsbedrijven
NV1 en NV2 in de goudsector.
De bedoeling was om het ontwikkelingskapitaal via NV1 of NV2
binnen te halen, maar omdat de doelstellingen verschillen is
besloten een nieuwe maatschappij op te zetten. Dat is ook gedaan
omdat er Clad-onderzoeken zijn gevorderd over de gang van zaken bij
NV1. "Een machtiging van de president was ook niet nodig. Het is
geen particulier bedrijf en het gaat ook geen diensten verlenen aan
derden en minister Achaibersing en ik zitten onbezoldigd als
commissarissen", zegt Ramdin. De raad van commissarissen zal worden
aangevuld.
Gerelateerde artikelen