SKORO TORI: Ouderbijdrage mag niet leiden tot uitsluiting
07/08/2018 16:00
RUBRIEK -
In deze rubriek gaat onderwijsspecialist Winston de Randamie in op actuele zaken aangaande het Surinaams onderwijs en het schoolgaande kind. Daarbij levert hij niet alleen kritiek maar draagt ook oplossingen aan.
Illustratie / Edward Wong Loi
Sing
HET NIEUWE SCHOOLJAAR is het weer raak. Ouders van schoolgaande
kinderen zullen, als de voortekenen niet bedriegen, geconfronteerd
worden met de herinvoering van de veelbesproken 'ouderbijdrage'.
Vooral ouders met kinderen op bijzondere scholen kunnen hiernaar
uitkijken. De besturen van deze scholen, verenigd in Stichting
Federatie Instellingen Bijzonder Onderwijs Suriname (Fibos) hebben
recentelijk in een persbericht aangekondigd dat ze het komende
schooljaar de ouderbijdrage zullen herinvoeren. Zij vinden dat de
overheid de subsidie vaak laat of onvolledig uitbetaalt. Het geld
wordt aan de ouders terugbetaald indien de overheid besluit tot
volledige uitbetaling van de subsidiegelden over te gaan.
Met de herinvoering van de ouderbijdrage zal er extra druk op de
schouders van ouders gelegd worden, vindt assembleelid Naomi
Samidin. Ze is lid van de vaste parlementaire commissie voor
Onderwijs, Wetenschap en Cultuur. Samidin vraagt zich af wat de
bijzondere scholen met de subsidiegelden doen, temeer omdat de
overheid voor leermiddelen zorgt en de salarissen van de
leerkrachten uitbetaalt. Voor leerlingen van de basisschool moet er
SRD 250 neergeteld worden en voor een leerling van de mulo of het
lbo SRD 275 tot SRD 300.
Tanja Rodriguez heeft nu al problemen met het vinden van een
plekje voor haar vijfjarige dochter. Het meisje komt van de
Kangoeroeschool en moet nu naar de basisschool. De bedoeling van
Tanja was om haar dochterje ook op de particuliere school van haar
oudere zoon te plaatsen. Dit kan echter niet, omdat ze
achtergeraakt is met het betalen van het schoolgeld voor haar
zoon.
Nu vindt de school dat de dochter niet ingeschreven kan worden
omdat de achterstand in de ouderbijdrage eerst weggewerkt moet
worden. Verder vindt de school dat er een groot risico aanwezig is,
dat er wederom een achterstand in het betalen van de ouderbijdrage
zal optreden. Partijen moeten zo spoedig mogelijk om de tafel gaan
zitten, zodat dit vraagstuk voor het begin van het nieuwe
schooljaar opgelost kan worden. Het bovenstaande is slechts een van
de complicaties die op kan treden bij het invoeren van schoolgeld
op de Fibos-scholen.
Bekostigen van schooluitgaven
DE PROBLEMATIEK RONDOM het kosteloze basisonderwijs staat al een
hele tijd in de publieke belangstelling. Met de herinvoering van de
ouderbijdrage wordt aan de ouders van schoolgaande kinderen
gevraagd bij te dragen in de kosten die een school maakt. De ouders
werden per brief geïnformeerd over de noodzaak om de ouderbijdrage
weer in te voeren. Fibos heeft in november 2017 een consultant
aangetrokken om de kosten per kind per jaar te berekenen. Uit deze
berekening is gebleken dat de kosten per leerling per jaar SRD 406
bedragen. Dit bedrag is exclusief schoolboeken.
Met de ouderbijdrage worden volgens Fibos de kosten gedeeltelijk
gedekt om zo de scholen draaiende te houden. In andere landen wordt
daar op een andere manier mee omgegaan. In België bijvoorbeeld
mogen scholen ouders geen bijdragen vragen die gekoppeld zijn aan
het bereiken van de eindtermen en het nastreven van de
ontwikkelingsdoelen van het kind. Het gaat hier bijvoorbeeld om
schoolboeken en schriften. De school dient dit materiaal ter
beschikking te stellen, zonder de kosten op de ouders te
verhalen.
In Ierland worden er zware sancties tegen scholen gehanteerd,
indien een school een financiële bijdrage bij de inschrijving van
een kind verplicht stelt. "Deze bepaling maakt deel uit van een
breder plan om inschrijvingen eerlijker en transparanter te maken",
zegt de Ierse minister van Onderwijs, Richard Bruton. Hij zegt ook
dat het vragen van een financiële bijdrage aan ouders alleen kan
als de inschrijving van een kind op een school niet daarvan
afhangt.
Door het No-Fee Scholenbeleid in Zuid-Afrika is de ouderbijdrage
door 40 procent van de armste scholen in het land afgeschaft.
Scholen die geen ouderbijdrage vragen, krijgen een bepaald bedrag
uit de nationale begroting per leerling terug. In de praktijk
blijkt echter dat het basisonderwijs niet kosteloos is. Vast staat
dat het naar school gaan van kinderen voor de ouders heel wat extra
kosten met zich meebrengt. De overheid heeft een belangrijke rol te
vervullen in het aanmoedigen van scholen om voorzichtig om te
springen met de bijdragen die ze aan ouders vragen.
Zo kan de overheid scholen ondersteunen in het ontwikkelen van
een bijdragenbeleid door bijvoorbeed modellen aan te dragen over
hoe een bijdrageregeling er in de praktijk zou kunnen uitzien. Een
manier kan zijn dat scholen kansarme gezinnen tegemoet komen. Het
is aan te bevelen dat scholen de nodige inspanningen plegen om de
bijdragen onder controle te houden en een zo volledig mogelijk
beeld van de kosten van de school te schetsen. Wel is het zo dat in
Suriname in vergelijk met de rest van het Caribisch Gebied en de
regio het kleuteronderwijs kosteloos is, op dat van de particuliere
scholen na.
Transparantie
HET IS VAN groot belang dat schoolbesturen transparant zijn in
hun communicatie over ouderbijdrage en andere kosten die het
onderwijs voor ouders met zich meebrengt. Het Minowc vindt het
belangrijk dat de communicatie over de ouderbijdrage transparant
is. Voor ouders werkt het veel beter wanneer scholen altijd
duidelijk zijn over het karakter van de ouderbijdrage en over de
besteding daarvan. Ouders in het binnenland vrezen bovendien dat
een hoge ouderbijdrage een belemmering kan vormen om hun kind in te
schrijven en dat dit een effect kan hebben op de segregatie in het
onderwijs.
Naast het verplichte lesprogramma worden er regelmatig vanuit
het oogpunt van groepsvorming en een brede ontwikkeling van
kinderen, lessen buiten het schoolgebouw verzorgd op het gebied van
levensbeschouwing en gaan de klassen jaarlijks samen op schoolreis.
Deze activiteiten maken geen deel uit van het verplichte
lesprogramma. En er zijn natuurlijk kosten verbonden aan zo een
schoolreisje. Scholen kunnen ouders in deze gevallen een bijdrage
vragen voor extra activiteiten naast het gewone lesprogramma. Maar
een vrijwillige bijdrage moet vrijwillig blijven.◊
Dit artikel is verschenen in de weekendbijlage van 30
juli
